bomenbouw

Mijn leermeester in het bouwen van

modelbomen is Uwe Teichmann

uit Karlsruhe (D).

Wie ook de fijnere kneepjes wil leren, of bepaalde speciale wensen heeft, kan een cursus bij hem boeken.

Uwe bouwt ook bomen in opdracht in alle

gewenste schalen.

Berkeboom in H0.

stam

Neem 30 wikkels om een liniaal van ca 30 cm.

Knip de boomhoogte op ca 20 cm

Bij een berk wijzen de takken altijd naar boven en de twijgen met de bladeren naar beneden.

stam afwerken

Zet de stam in de grondverf (spuiten of schilderen) met Heki 6600 betonverf (grijs)

Indien je voor een berk kiest met een ruw gekerfde onderstam meng dan iets (acryl-)modelleermassa met Heki 6600 betonverf en breng dit met een kwast vrij dik aan op de onderstam. Kras in de nog weke massa met een kerfstokje (of enkele dunnen staaldraadjes) kerven (krassen) in de stamrichting.

Laat de stam drogen.

Spuit de stam met mat waterverf (Marabu wit).

Laat de stam drogen.

Maak met een potlood dwarsstrepen over de gehele stam en de dikke delen van de takken.

Schilder de twijgen (takeinden) okerbruin (Revel 85 waterverf).

Laat de stam drogen.

Schilder de stam aan 1 zijde en de takoksels groen met sterk verdunde waterverf (Pelikaan 132).

Dry-brush de onderstam met zwart. (droge verf met bijna droge kwast).

Laat de stam drogen.

Maak de gehele boom donker, door te schilderen met sterk verdunde zwarte verf (1:3) op benzinebasis (neem wasbenzine van de apotheek). Houdt de boom daarbij op de kop.

Laat de stam drogen.

Breng met witte (half matte) acrylverf de schors aan. Gebruik een puntige kwast en maak dwarsstrepen/vlekken.

Laat de stam drogen.

Gebruik bij spuiten airbrushverven van de vakhandel (kunstschildersbenodigdheden). Deze hebben een iets glanzend pigment, wat een beter resultaat geeft.

Bebladeren

Als de “Rohling” klaar is, buig dan alle twijgeinden naar beneden.

Knip uit “MiniNatur Belaubung, Birk, Sommer” art.nr. 910-12, eerst blokjes(afb.1) en daarvan smalle strookjes met de draadrichting mee(afb.2).

Begin met aanbrengen van het blad aan de onderzijde van de boom.

Neem dikke lijm (UHU-hart) en breng op de neergebogen einden een druppeltje lijm aan.

“Hang” de strookjes met een pincet aan de twijgeinden en druk ze met de cocktailprikker vast in de lijm. Laat het loof naar beneden hangen.

Plaatsen

Boor een gaatje op de plaats waar de boom moet staan en plaats de boom met de pen, al dan niet met lijm, in het gat.

Grove den in H0.

Stam bouwen (Rohling = kale boom)

Maak 40 wikkels om een liniaal van ca 30 cm

Knip de boom op een hoogte van ca 25 cm

Takken:

Neem op ca 5 cm vd onderkant een eerste tak uit. ca 4 draden en twist (met een plattebek tang) een korte (afgestorven) tak.

Herhaal dit ca 6 cm vd onderkant nogmaals

Neem op ca 8/9 cm eerst volle tak uit, ca ¼ van de draden en twist de hulpdraad verder om de stam. Kort de tak tot de helft in. Bewaar het restant, aan een zijde iets twisten, om later extra takken van te maken.

Twist de tak op ca 1 cm afstand van de stam. Maak bij de laatste maak een lichte kronkel in het zo juist getwiste deel de tak en laat de rest van de tak voorlopig voor wat het is.

Neem 2 a 3 cm hoger weer een tak uit de stam, van ca ¼ van de draden en twist de hulpdraad weer verder om de stam. Korte de tak weer in, twist de tak weer op ca 1 cm afstand van de stam en maak bij de laatste twist weer een lichte kronkel in de tak en laat de rest van de tak voorlopig voor wat het is.

Splits de rest van de stam 2 cm hoger in tweeën. Kort deze einden niet in maar twist wel als voorgaand beschreven.

Soldeer nu de (ca 12 cm) stam (bovenaan beginnen) en de getwiste delen van de tak. (op de rest van de takdraden mag beslist geen tin terecht komen). Soldeer door de stam op temperatuur te brengen en de tin zelf te laten vloeien.

Verwijder de hulpdraad

Werk de takken verder af door telkens 3, 5 of wat meer draden te twisten en licht te kronkelen. Tip: door de takken als een soort leeuwenbek (een deel omhoog en een deel omlaag buigen) uit te werken verhoog je de natuurlijke vormgeving. Houdt aan het eind van de tak slechts 2 twijgen over.

Bij een grove den wijzen de takken altijd erg grillig in allerlei richtingen van de stam af.

Soldeer de takken telkens als deze gereed zijn.

Modeleer de boom door takken te richten en gaten op te vullen met extra takken, van de resten.

Inzetten van een tak: de stam op het inzetpunt met de soldeerbout opwarmen, iets tin opzetten, tak schuim aankippen en vast solderen. Strijk daarbij de opgezette tin vanaf de stam naar de tak. Tak moet zodanig vastzitten, dat je de hele boom eraan kunt optillen.

(Je kunt de stam uiteraard ook naar een foto van een bestaand voorbeeld nabouwen)

De stam is nu klaar.

Stam afwerken

Schilder de gehele rohling met Heki 6600 betonverf

Laat de stam drogen.

Schilder de stam en hier en daar en delen van de takken met een waterlakverf en bepoeder deze delen met “trof” van bv Noch, zodat schors ontstaat

Laat de stam drogen.

Beschilder de schors opnieuw met verdunde Heki 6600 betonverf.

Laat de stam drogen.

Als je schadeplekken (zoals deze bijvoorbeeld ontstaan bij kapwerk) wilt aan brengen, neem dan een plekje op de stam waar geen schors zit en beschilder deze met Revel 35 (huidkleur)

Beschilder de delen zonder schors en alle takken van de rohling met Revel 85 (roodbruin).

Beschilder de schors met verdunde Revel 86 (legergroen).(of menging van roest bruin-83 en rood-36)

Maak de hele boom donker, door de rohling te schilderen met sterk verdunde zwarte verf (1:5) op benzinebasis (neem wasbenzine van de apotheek).

Laat de stam drogen.

Dry-brush (licht en losjes schilderen met een bijna droge zachte kwast) de schors met Marabu 277, mistletoe-groen (acryl)

Laat de stam drogen.

Bebladeren

Knip uit “MiniNatur Belaubung, Kiefer” , nr 970-22, een aantal kleine driehoekjes.

Neem dikke lijm (UHU-hart) en breng op de takeinden een druppeltje lijm aan (afb 2).

Breng de driehoekjes met een pincet aan (3) en druk ze met de cocktailprikker vast in de lijm. Houdt de pincet daarbij lijmvrij. Probeer de draadrichting van de driehoekjes zoveel mogelijk naar de stam te richten. Knip de bebladering zonodig in model (4).

Hoe kleiner de driehoekjes hoe gedetailleerder je kunt werken en hoe minder je hoeft bij te knippen.

Bekijk de boom af en toe op een afstand om beter zicht te krijgen op de vorm van de boom.

Zorg dat alle uiteinden van de twijgen bedekt zijn.

Spar in H0

Stam bouwen (Rohling = kale boom)

Maak 40 wikkels om een liniaal van ca 20 cm

Takken

Neem op ca 1 cm vd onderkant 8 draden uit. Twist tekens 2 draden, zodat 4 takken onstaan, die horizontaal in 4 richtingen uitstaan. Herhaal dit tot de draden op zijn. Laat elk stel van 4 takken telkens in een iets in een andere richting horizontaal uitsteken dan de groep er beneden.

Soldeer door de stam door hem op temperatuur te brengen en de tin zelf te laten vloeien.

Verwijder de hulpdraad. Kort de takken daarna in op te gewenste lengte. Naar boven toe steeds korter. Soldeer daar waar nodig de afgeknipte takken aan de stam.

De stam is nu klaar.

Kerstverlichting (optioneel)

Neem een aantal warm-witte-SMD-1206 leds). In het voorbeeld zit op elke takpunt 1 led. Soldeer aan een zijde van de led een lakdraad (draad van een trafo of relais) en soldeer de led met het andere uiteinde (steeds dezelfde >) aan de boom. Wikkel de stroomdraad via de tak om de stam naar de pen. Test de werking van de led. Vergeet niet een weerstand te gebruiken - zie verderop in deze tekst -anders brandt de led door). Als alle leds gemonteerd zijn, twist dan alle stroomdraden nabij de pen bij elkaar, knip de bos af en soldeer de uiterste punt. Tijdens dit solderen moet je wel de lak wegbranden om hechting van de tin mogelijk te maken. Neem daarvoor ruim soldeertin op de soldeerpunt en druk de te solderen punt daar net zolang in tot de tin hecht.

Soldeer aan deze punt vervolgens een weerstand. Als je een voeding van 16 volt gebruikt moet die de stoom omvormen naar ca 1,5 volt. Test de verlichting. Gebruik de stam als 0-fase.

Hecht de pen en de stroomdraden bij elkaar met een stukje krimpkous.

Stam afwerken

Schilder de gehele rohling met Heki 6600 betonverf

Laat de stam drogen.

Schilder de rohling met Revel 85 (roodbruin) en verweer de hele boom, door deze te schilderen met sterk verdunde zwarte olieverf (1:5 met wasbenzine).

Laat de stam drogen.

Bebladeren

Knip uit “MiniNatur Belaubung, Tannen” , een aantal stroken ter lengte van de tak (afb.1).

Neem dikke lijm (UHU-hart) en breng op de hele tak lijm aan (afb 2).

Breng de stroken met een pincet aan (afb.3) en vouw het loof om de tak naar beneden (afb.4)

Knip het loof in model (afb.5 en 6).

Breng boven aan de boom enkel snippers loof aan (ab.7) en modeleer de boom (afb.8).

Eikeboom in H0.

stam

Maak 120 wikkels om een liniaal van ca 30 cm.

Boomhoogte ca 22 cm

Maak ca 5 wortels,

pen en onderstam solderen:

verwarm de stam bij een van de wortels en trek de wortel iets van de stam af.

1^e tak op ca 5 cm van het maaiveld, iets twisten en afknippen op ca 5 cm

neem meerdere takken uit. Takken in een eik zijn erg grillig van vorm.

blikseminslag: verwarm de stam en maak met een schroevendraaier een opening door iets insteken en draaien.

voor afgezaagde takken: maak neuzen, knip deze af en boor er een gat in

Bij het vormen van de takken, telkens niet meer dan 1 cm twisten, takken kort op elkaar houden

Variatie:

Eikenhoutwal; boomfundament van afgezaagde stammen en daarna weer opgegroeid als volledige boom

stam afwerken

gronden met Heki 6600 betonverf (grijs)

op gehele stam en dikke takken modelleermassa (eventueel gemengd met Heki 6600 betonverf) met een kwast vrij dik aanbrengen en inkrassen. Doe niet alles in een keer. want dan droogt deze laag te snel. Maak na enkele krassen telkens de kraspen even schoon.

Verven met Afrikabruin (Revel 17). Variatie: 3 dl Khakibraun (Revel 86, 1 dl Seegrün (Revel 48). (Airbrush: verf 1 op 1 verdunnen met water)

afgezaagde takken bijwerken met lichtgeel (midden) en donkerbruin (randen en druipsporen)

schaduwzijde van de stam en takoksels verven met sterk verdund appelgroen (Revel 360)

gehele rohling met sterk verdund mat zwart verdonkeren. (olieverf verdund met benzine)

Eventueel schors contrastrijker maken door met doekje benzine de stam op te wrijven.

Eventueel hier en daar mos aanbrengen met blanke lak en gestrooide groene “Turf”.

Bebladeren

Gebruik MiniNatur “Eiche-Sommer”

Bomenbouw

materialen en gereedschappen

dunne platte liniaal 30 cm.

kleine platte bektank of kleine combinatietang

soldeerbout of soldeerstation, 60 tot 100 watt

soldeertin

houder of klem

harde penceel

puntige penceel

zachte kleine kwast

pincet

schaar groot

schaar klein

potlood

kraspen met ca drie staaldraadjes

airbrush spuit (niet noodzakelijk)

compressor (niet noodzakelijk)

morsblad

water

wasbenzine

blank koperdraad 0,25 mm (draad van trafo’s is niet geschikt vanwege de laklaag)

hulpdraad (bloemen binddraad) 0,7 mm

cocktailprikkers

dikke lijm (UHU-hart)

Heki 6600 betonverf

waterverf wit

waterverf okerbruin (Revel 85 waterverf).

waterverf (Pelikaan 132).

waterverf malibou

verf op benzinebasis zwart

acrylverf wit

acrylverf zwart of donker bruin

speciaal voor Grove Den:

“trof” van bv Noch of Woodland

Revel 02 (blanke lak, zijdeglans)

Revel 35 (huidkleur)

Revel 86 (legergroen)

Revel ..?.. (licht pastel groen/blauw, mistletoe)

Algemeen bouwvproces van een Rohling (kale boom)

- maak het gewenste aantal (zie bomen) wikkels koperdraad in de gewenste lengte om een dunne platte liniaal;

- buig de liniaal iets en neem het bosje draad van de liniaal;

- wikkel aan een kant met enkele slagen een hulpdraad om de bos draden. Zorg dat de laatste wikkel zich sluit en knip de rest van de hulpdraad af. Zorg dat het koperdraad zich bij het omwikkelen van de hulpdraad niet twist;

- Knip het bosje draad recht af met een scherpe schaar (koperdraad nooit met een tang afknippen om bramen en haken te voorkomen);

- optioneel: neem 4 of 5 wortels (a ca 5 draden) uit en twist deze met een platte bektank, en knip ze op ze even lang op 5 tot 10 mm af;

- twist de (overgebleven) stamrest en soldeer dit stukje tot een pen(opwarmen en vol met tin laten smelten, niet strijken) .

- plaats de “rohling” met de pen in de standaard;

- knip de boom op lengte (bewaar de resten in drie delen, iets twisten, om later extra takken van te maken);

- neem op enkele centimeters vanaf de onderkant van de boom de eerst tak uit: ca 10 draden, of meer/minder, al naar gelang de dikte van de tak;

- twist de tak met een platte bektank enkele centimeters en laat de rest staan;

- maak zo takken tot aan de bovenkant, telkens iets dunner. Draai de hulpdraad mee omhoog om de stam;

- kort de takken in tot de boom de gewenste vorm heeft. Bewaar de resten;

- soldeer de stam en de getwiste delen van de tak. (op de rest van de takdraden mag beslist geen tin terecht komen). Soldeer door de stam op temperatuur te brengen en de tin zelf te laten vloeien;

- maak de takken verder af, door steeds enkele draden uit voor zijtakken uit te nemen en te twisten;

- verwijder de hulpdraad;

- werk de takken verder af, door telkens 3 tot 5 draden af te splitsen, een stukje te twisten en tenslotte aan het eind slechts 2 twijgen over te houden;

- soldeer de takken;

- een afgezaagde tak (vaak aan de onderkant van de boom) is te suggereren, door een neuspunt op de stam te solderen en deze recht af te knippen;

- modeleer de boom door takken te richten en gaten op te vullen met extra takken, van de resten;

- inzetten van een tak: de stam op het inzetpunt met de soldeerbout opwarmen, iets tin opzetten, tak schuim aankippen en schuin omhoog vast solderen. Strijk daarbij de opgezette tin vanaf de stam naar de tak. Tak moet zo vastzitten, dat je de hele boom eraan kunt optillen.

voorbeeld

model

Populier in H0.

stam

werkwijze 1

Maak ca 45/55 wikkels om een liniaal van 30/35cm.

takken met een lichte curve schuin omhoog twisten

onderste takken aansolderen

een tak mag hier en daar best zonder zijtakken gemaakt worden

werkwijze 2

Maak ca 45/55 wikkels om een liniaal van 30/35cm.

maak tekens dunne zijtakken, soms zelfs van 2 draden

na het bebladeren, worden deze taken omhoog gebogen

stam afwerken

gronden met 6600

in onderstam reliëf aanbrengen met verdunde modelleerpasta en inkrassen, niet te fijn omdat dit anders weer dichtslibt bij het schideren

onderstam eerst Afrikabruin, (Revell 17), voor lichtere plekken

dan gehele boom met kaki groen (Revell 86)

verweren met sterk verdund zwart

Bebladeren

MiniNatur 930-23 Pappel (zomer of vroege herfst)

langwerpige strookjes knippen

bovenaan beginnen

Rode beuk in H0.

De werkwijze komt overeen met de bouw ven de berk. Wel zijn de volgende afwijkingen van toepassing:

stam

Maak ca 60 wikkelingen een liniaal van ca 30 cm

De takken van een beuk lopen vanaf de stam meestal omhoog en buigen zich aan het eind licht neerwaarts.

stam afwerken

Gronden met Heki betonverf 6600. Voldoende vullen!

Afgezaagde takken en knobbels kun je suggereren door het aanbrengen van druppels modeleerpasta. Iets laten drogen en daarna met een naald of kraspen inprikken.

stam opnieuw schilderen met 6600 en met kraspen enkele horizontale strepen aanbrengen

hele rohling schilderen (of spuiten) met Revell hellgrau nr 76 (aqua color)

knobbels en takoksels aanstippen met strek verdunde Revell 85.

Onderkant van takoksel aanstippen met sterk verdunde Revell 82, (lekstrepen maken)

noordzijde van de hele rohling met sterk verdunde appelgroen schilderen (mos)

hele rohling met sterk verdunde zwarte verf verweren.

Indien zwarte waterverf gebuikt wordt, dan eerst de rohling inspuiten met vloeiverbeteraar (4003 Fleissverbesserer). Ook bij het verdunnen van de verf niet alleen water gebruiken maar ook de vloeiverbeteraar. De twijgen wat meer zwarting geven dan de takken en stam.

Alles tussendoor telkens laten drogen.

De stam zo nodig bijwerken met drybrush hellgrau 76.

Bebladeren

Bij een rode beuk kan men MiniNatur Blutbuche gebruiken. Dit is echter te lila van kleur.

Beter is herfstblad te gebruiken en de matjes eerst twee keer bij te kleuren in een sterk verdund benzinebad van 50/50 rood en blauw. Na het drogen op drybrush-wijze hier en daar een groene (Revell Seegrün nr 48) schaduw op de matten aanbrengen.

Blad aanbrengen in als gebruikelijk in vrij platte strookjes.